پولیپ مثانه چیست؟
در میان نئوپلاسم های خوش خیم مجاری ادراری و مثانه، جایگاه قابل توجهی توسط پولیپ ها با منشاء اپیتلیال اشغال شده است.پولیپ توده و برامدگی به شکل گل کلم است که به دلیل رشد غیرطبیعی سلول ها روی غشای مخاطی یا سایر سطوح داخل بدن شما ایجاد می شود. پولیپ ها می توانند در بسیاری از قسمت های مختلف بدن از جمله مثانه ایجاد شوند.
مثانه شما اندامی توخالی است که ادرار را ذخیره می کند.پولیپ می تواند خوش خیم یا سرطانی باشد ولی اغلب آنها خوش خیم اند.
فهرست مطالب
علل ایجاد پولیپ مثانه چیست؟
پولیپ ها زمانی تشکیل می شوند که سلول ها شروع به رشد غیر طبیعی می کنند.مواردی که باعث ایجاد پولیپ می شوند عبارتند از:
☑️ تغییرات هورمونی که با افزایش سن در زنان رخ می دهد (کاهش سطح استروژن منجر به اختلال در ساختار اپیتلیال می شود).
☑️ فرآیندهای التهابی
☑️ استعداد ژنتیکی؛
☑️ بیماری های غدد درون ریز: دیابت، کم کاری تیروئید، چاقی و غیره؛
☑️ صدمات دریافتی در طی اقدامات تشخیصی و درمانی؛
☑️ آسیب مکانیکی مجرای ادرار در نتیجه مداخلات جراحی، سقط جنین، عوارض و تروما در هنگام زایمان و غیره.
سپس در ادامه تأثیر عوامل منفی باعث افزایش تکثیر سلول‌های مخاطی و ایجاد نئوپلاسم‌ها می‌شود.
گاهی اوقات سلول های پولیپ می توانند به سرعت رشد کرده و به اندام های دیگر گسترش یابند. این نوع پولیپ ها سرطانی هستند.
سرطان مثانه ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
☑️ دود تنباکو :حدود نیمی از موارد سرطان مثانه ناشی از سیگار کشیدن است.
☑️ قرار گرفتن در معرض تشعشعات یا مواد شیمیایی سمی، که ممکن است در محل کار اتفاق بیفتد.
☑️ تحریک پوشش مثانه، مانند عفونت.
☑️ پولیپ های فیبرواپیتلیال پولیپ های نادر و غیر سرطانی هستند که در حالب ها و بالای مثانه ایجاد می شوند. گاهی اوقات کودکان با این نوع پولیپ متولد می شوند. در موارد دیگر، این پولیپ ها در اثر عفونت، تحریک مثانه یا آسیب ایجاد می شوند.
به ندرت، پولیپ می تواند از کلاژنی که برای درمان بی اختیاری استرسی به مثانه تزریق می شود، تشکیل شود.
آیا پولیپ مثانه علائمی ایجاد می کند یا خیر؟
پولیپ مثانه اغلب علائمی ایجاد نمی کند و در مراحل اولیه تشکیل پولیپ در مجرای ادراری، تظاهرات بالینی وجود ندارد. سپس بیمار متوجه سوزش خفیف در هنگام ادرار می شود. با افزایش اندازه، علائم التهاب افزایش می یابد و علائم زیر ظاهر می شود:
☑️ درد هنگام ادرار کردن یا اصطلاحا دیزوری
☑️ خون در ادرار
☑️ تکرر ادرار
☑️ نیاز فوری به ادرار کردن
☑️ درد در پهلوی شما
☑️ مشکلات در تخلیه ادرار
☑️ ضعیف شدن جریان ادرار؛
☑️ بی اختیاری در هنگام عطسه، سرفه و غیره
☑️ درد در قسمت پایین دیواره شکم
مخاط در محل پولیپ به راحتی آسیب می بیند که می تواند منجر به خونریزی تماسی شود
این علائم ممکن است نشانه سرطان مثانه باشد. همچنین ممکن است به دلیل بیماری دیگری مانند عفونت ادراری یا حتی رشد خوش خیم پروستات باشد.
عوامل خطر برای ایجاد پولیپ مثانه چیست و این بیماری چه عوارضی دارد؟
☑️ مردان بیشتر از زنان در معرض خطر ابتلا به پولیپ مثانه و سرطان مثانه هستند.
☑️ دود، سیگار، سیگار برگ و پیپ حاوی مواد شیمیایی سمی هستند که می توانند در ادرار تجمع کنند و به پوشش مثانه آسیب برسانند.
☑️ افراد بالای 40 سال. خطر ابتلا به سرطان مثانه نیز با افزایش سن افزایش می یابد.
☑️ افرادی که در محل کار در معرض مواد سرطان زا هستند.
برخی از مواد شیمیایی مورد استفاده برای تولید رنگ‌ها، چرم، لاستیک، منسوجات و رنگ‌ها با افزایش خطر ابتلا به سرطان مثانه مرتبط هستند.
☑️ عفونت های مکرر می تواند مثانه شما را تحریک کند و خطر ابتلا به پولیپ و سرطان مثانه را افزایش دهد.
عوامل خطر اضافی برای سرطان مثانه شامل افرادی است که:
☑️ برای مدت طولانی کاتتر یا سوند ادراری در مثانه خود داشته اند.
☑️ سنگ مثانه
☑️ افرادی که در گذشته شیمی درمانی یا پرتودرمانی داشته اند.
داروی شیمی درمانی سیکلوفسفامید و پرتودرمانی لگن با افزایش خطر ابتلا به سرطان مثانه مرتبط است.
☑️ سابقه خانوادگی مثبت: اگر والدین، خواهر و برادر یا سایر بستگان نزدیک شما به این بیماری مبتلا باشند، احتمال ابتلا به سرطان مثانه در شما بیشتر است.
عوارض بیماری به این صورت است که با پیشرفت بیماری، تعداد سلول های آسیب دیده افزایش می یابد. احتمال بدخیم شدن با رشد سریع و همچنین وجود تومورها در سایر نواحی بدن افزایش می یابد.
پولیپ ها اغلب باعث باریک شدن مجرای مجرای ادرار می شوند که می تواند باعث انسداد شود. با پوشش کامل، وضعیت احتباس حاد ادرار وجود دارد که نیاز به مراقبت های پزشکی اورژانسی دارد.
سایر عوارض جدی عبارتند از:
☑️ ضایعات عفونی سیستم ادراری؛
☑️ کم خونی فقر آهن با یک دوره طولانی بیماری.
☑️ در بیماران مرد، هماتوسپرمی و اختلال عملکرد جنسی ممکن است دیده شود
دکتر امین حسن زاده با سالها طبابت در حوزه ارولوژی و درمان پروستات یکی از حاذق ترین پزشکان مشهد برای درمان بیماران در این بخش هستند.
پولیپ مثانه چگونه تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص پولیپ مثانه می توانید به اورولوژیست مراجعه کنید. پزشک ابتدا در مورد علائم شما و همچنین سابقه شخصی و خانوادگی پولیپ و سرطان مثانه از شما شرح حال می گیرد.
سونوگرافی دستگاه تناسلی ادراری یکی از در دسترس ترین و ایمن ترین روش های تشخیص زودرس است.
آزمایشاتی که برای تشخیص پولیپ و سرطان مثانه استفاده می شود عبارتند از:
☑️ آزمایش کامل وکشت ادرار: پزشک نمونه ای از ادرار شما را برای وجود باکتری هایی که باعث عفونت می شوند بررسی می کند.
☑️ سیتولوژی ادرار: نمونه ادرار برای جستجوی سلول های سرطانی آزمایش می شود.
☑️ آزمایشات نشانگر تومور ادرار :این آزمایش‌ها به دنبال موادی در ادرار شما هستند که سلول‌های سرطانی مثانه آزاد می‌کنند.
☑️ سیستوسکوپی: پزشک یک اسکوپ باریک با نور و دوربین در یک انتهای مثانه شما قرار می دهد. این آزمایش می تواند هر گونه رشد در پوشش مثانه شما را نشان دهد.
پزشک می‌تواند با برداشتن یک قطعه کوچک از بافت در طی سیستوسکوپی و فرستادن آن به آزمایشگاه برای بررسی زیر میکروسکوپ، یک پولیپ را از نظر سرطان بررسی کند. این آزمایش بیوپسی نامیده می شود.
پولیپ مثانه چگونه درمان می شود؟
اگر پولیپ مثانه غیرسرطانی باشد و هیچ علامتی ایجاد نکند، نیازی به درمان نیست.
اگر پولیپ مثانه سرطانی باشد یا به اندازه کافی بزرگ باشد که علائمی ایجاد کند یا بر عملکرد مثانه شما تأثیر بگذارد، پزشک آن را برمی دارد.
یکی از راه‌های برداشتن پولیپ، نوعی جراحی به نام برداشتن توده مثانه از طریق پیشابراه (TURBT) است. پزشک ابتدا یک سیستوسکوپ را از طریق مجرای ادرار وارد مثانه می کند.
اگر پولیپ سرطانی باشد و سرطان گسترش یافته باشد، پزشک ممکن است سیستکتومی رادیکال انجام دهد. این روش کل مثانه را به همراه اندام های مجاور مانند موارد زیر حذف می کند:
☑️ پروستات (در مردان)
☑️ مجرای ادرار
☑️ رحم و تخمدان (در زنان)